जीवन कठीण करणारी महागाई मराठी निबंध
जीवन हे संघर्षाचे दुसरे नाव आहे. माणसाला जीवनात अनेक समस्यांना तोंड द्यावे लागते. यातील काही समस्या अल्पकालीन असतात तर काही आयुष्यभराच्या असतात. गरीब आणि मध्यमवर्गीयांसाठी अशीच एक दीर्घकालीन समस्या म्हणजे महागाई.
सध्या महागाईने कनिष्ठ आणि मध्यमवर्ग सर्वाधिक त्रस्त आहे. हे माणसाच्या मूलभूत गरजा, अन्न, कपडे आणि घर यांचे जास्तीत जास्त नुकसान करते. सरकारी आकडेवारीत, ते सतत दिसू शकते किंवा थोड्या काळासाठी कमी असू शकते, परंतु सत्य हे आहे की ते सतत वाढत आहे. सरकारही आधी हवामान, निसर्ग वगैरे प्रतिकूल असल्याची सबब पुढे करून त्यातून सुटका करून घेते, मग त्याचा दोष इतरांवर टाकून फेकून देते.
निवडणुका जवळ आल्या की आपले तथाकथित भविष्यवेत्ते गोरगरिबांची मते मिळवण्याच्या लालसेपोटी महागाई कमी करण्याचे दिवास्वप्न पाहतात, पण निवडणूक जिंकताच त्यांच्या सुविधा, पगार, भत्ते वाढवून पास होतात. त्याचा बोजा सर्वसामान्यांवर पडतो. निवडणुकीपूर्वी विविध राजकीय पक्ष गुप्तांकडून देणगीच्या नावाखाली औद्योगिक संस्थांकडून मोठी रक्कम वसूल करतात. निवडणुकीनंतर, या युनिट्सचे मालक त्यांच्या उत्पादनांची किंमत वाढवतील. लाचेची रक्कम आधीच देण्यात आल्याने त्यांना रोखणारे कोणी नाही.
महागाई वाढण्याचे प्रमुख कारण म्हणजे मागणी आणि पुरवठ्यातील असमतोल. जेव्हा एखाद्या वस्तूचा पुरवठा कमी होतो आणि मागणी वाढते तेव्हा वस्तूची किंमत आपोआप वाढते कारण अधिक क्रयशक्ती असलेले लोक ती जास्त किंमतीला विकत घेतात. पूर, दुष्काळ, अतिवृष्टी, भूकंप इत्यादी नैसर्गिक आपत्ती महागाई वाढवण्यास मदत करतात. त्यामुळे शेतीचे उत्पन्न कमी होऊन अन्नधान्य व इतर वस्तू बाहेरून आयात कराव्या लागतात. साठेबाजी, काळाबाजार इत्यादी मानवनिर्मित कारणे आहेत. याशिवाय सदोष वितरण व्यवस्था, अयशस्वी सरकारी नियंत्रण आणि माणसांच्या स्वार्थी प्रवृत्तीही याला कारणीभूत आहेत.
महागाई रोखण्यासाठी सरकार आणि व्यापारी वर्ग दोघांनीही पुढे यावे. सरकारने वितरण व्यवस्था सुव्यवस्थित आणि सुरळीत करावी. नैसर्गिक आपत्तीग्रस्त भागातून दैनंदिन वापराच्या वस्तू लवकरात लवकर उपलब्ध करून द्याव्या लागतील. साठेबाजी करणाऱ्यांना आणि काळाबाजार करणाऱ्यांवर कडक शिक्षेची तरतूद असावी. याशिवाय सरकारने आपल्या खर्चात कपात करावी. श्रीमंत वर्गाने आपल्या लक्झरी जीवनशैलीत बदल घडवून आणला पाहिजे आणि अशा लोकांचाही विचार केला पाहिजे जे आपल्या मूलभूत गरजा पूर्ण करण्यासाठी धडपडत आहेत.