मानवी हक्कांवर निबंध, Marathi essay on Human Rights.
प्रस्तावना:- मानवी हक्क हा सर्व अधिकारांचा एक संच आहे जो प्रत्येक व्यक्तीला त्याचे लिंग, जात, पंथ, धर्म, राष्ट्र, स्थान किंवा आर्थिक स्थिती विचारात न घेता दिले जाते. स्पष्ट करा की कायद्याने संरक्षित केलेले अधिकार सर्वत्र आणि सर्व वेळी लागू होतात. मानव अधिकार प्रत्येक सजीवाला आहेत, ज्याची गणना हक्क आणि स्वातंत्र्यांची उदाहरणे म्हणून केली जाते. मूलभूत मानवी हक्कांमध्ये जगण्याचा अधिकार, न्याय्य चाचणीचा अधिकार,
मानवी हक्कांचे अनेक प्रकार आहेत.
मानवी हक्कांची स्थापना
कोणत्याही माणसाला स्वतःचे जगण्याचे स्वातंत्र्य आवडते. आणि आपल्या भारत देशात त्याला थोडे स्वातंत्र्य दिले जाते. या अधिकाराला मानवी हक्क म्हणतात. 28 सप्टेंबर 1993 पासून भारतात याची सुरुवात झाली, मानवाधिकार कायदा लागू झाला, 12 ऑक्टोबर 1993 रोजी सरकारने राष्ट्रीय मानवाधिकार आयोगाची स्थापना केली.
यासोबतच मानवी हक्कांना एक ओळख देऊनही, हक्कांसाठीचा लढा नेहमीच सुरू आहे, या लढ्याला बळ देण्यासाठी आणि बळकट करण्यासाठी 10 डिसेंबर रोजी आंतरराष्ट्रीय मानवाधिकार दिन साजरा केला जातो.
मानवी हक्कांचे प्रकार
(१) जगण्याचा अधिकार.
(2) निष्पक्ष चाचणीचा अधिकार.
(3) सक्षम न्यायाधिकरणाचे स्वातंत्र्य.
(4) वैयक्तिक संरक्षणाचा अधिकार.
(५) मालमत्तेचा अधिकार.
(६) शिक्षणाचा अधिकार .
(७) विवाह आणि कुटुंबाचा अधिकार.
(8) शांततापूर्ण संमेलन आणि सहवासाचा अधिकार.
(९) राष्ट्रीयत्व आणि ते बदलण्याचे स्वातंत्र्य.
(१०) भाषण स्वातंत्र्य.
(11) भेदभावापासून मुक्तता.
(12) विचार स्वातंत्र्य.
(१३) संघटना आणि माहितीचा अधिकार.
(14) धर्म, चळवळ आणि विवेक स्वातंत्र्य
अशा प्रकारे, आपल्या भारत देशात प्रत्येक व्यक्तीला अनेक प्रकारचे स्वातंत्र्य प्रदान केले गेले आहे आणि तो त्याचा मानवी हक्क आहे.
मानवी हक्कांवर कायद्याचा हस्तक्षेप
हे अधिकार कायद्याने संरक्षित असले तरी तरीही यापैकी अनेक अधिकारांचे उल्लंघन विविध कारणांमुळे लोकांकडून केले जाते, यापैकी काही अधिकारांचे उल्लंघन सरकारकडूनही केले जाते त्यामुळे प्रत्येकाला हा मूलभूत अधिकार मिळायला हवा. संयुक्त राष्ट्र संघाच्या समित्या स्थापन करण्यात आल्या आहेत, या अधिकारांचे निरीक्षण आणि संरक्षण करण्यासाठी, विविध देशांची सरकारे आणि अनेक स्वयंसेवी संस्था देखील स्थापन केल्या आहेत. ते असो किंवा सरकार, कोणीही त्याचे उल्लंघन करू शकत नाही आणि प्रत्येकजण एका नियमाने बांधील आहे.
मानवी हक्क दिन कसा साजरा केला जातो?
मानवी हक्क दिन: आपल्या देशातील सर्व राजकीय परिषदा, सभा, प्रदर्शने, सांस्कृतिक कार्यक्रम, वादविवाद आणि अनेक कार्यक्रमांमध्ये या विषयावर चर्चा केली जाते. मानवी हक्क दिन यशस्वी करण्यासाठी सरकारी आणि गैर-सरकारी संस्था मानवी हक्क कार्यक्रमात सक्रिय सहभाग घेतात. मानवी हक्क दिनाची थीम ठरवून हा दिवस साजरा केला जातो. मानवी जीवनातील गरिबी दूर करून जीवन चांगल्या प्रकारे जगण्यास मदत करणे हा मानवी हक्क दिन साजरा करण्याचा मुख्य उद्देश आहे. विविध प्रकारची नाटके, संगीत इत्यादी सादर केले जातात ज्यामुळे मानवी हक्क दिन साजरा केला जातो. स्वतःचा अधिकार. लक्ष केंद्रित करण्याच्या दिशेने.
उपसंहार
अशा प्रकारे मानवी हक्क हा प्रत्येक व्यक्तीचा मूलभूत अधिकार आहे, या अधिकारांचे पालन करण्यासाठी आपल्या देशात मानवाधिकार दिन साजरा केला जातो, माझ्या मते याविषयी काही शब्द पुढीलप्रमाणे आहेत.
“सर्व प्रकारे संरक्षित करणे हा
मानवी हक्क आहे.
यात लहान असो वा मोठा.
हस्तक्षेप करण्यावर.
तो शिक्षेलाही पात्र आहे.
सर्वांना समान अधिकार मिळाले पाहिजेत.
हा मानवी हक्क आहे.”
अशा प्रकारे त्याचे उल्लंघन केल्यास शिक्षेचाही नियम आहे. जे सरकारी आणि गैर-सरकारी संस्थांद्वारे कायद्याद्वारे निर्धारित केले जाते. त्यामुळे मानवी हक्क प्रत्येक व्यक्तीसाठी समान आहेत.
