Avandha Fort Information In Marathi – सह्याद्रीची उत्तर-दक्षिण रांग, जी इगतपुरीपासून पूर्वेकडील थळ घाटाकडे वळते, तिला ‘कळसूबाई रांग’ म्हणून ओळखले जाते. अलंग, मदन, कुलंग आणि कळसूबाई हा कळसूबाई पर्वतरांगांचा एक भाग आणि दुसरा भाग पूर्वेला म्हणजे औंध, पट्टा, बितनगड, आड आणि म्हसोबाचा डोंगर.
औंढा किल्ला, किंवा अवंधा किल्ला, महाराष्ट्रातील नाशिक आणि अहमदनगर दरम्यानच्या औंढेवाडी गावात आहे. हा किल्ला सह्याद्री पर्वत रांगेत समुद्रसपाटीपासून सुमारे 4,300 फूट (1.31 किमी) उंचीवर आहे. औंढा किल्ला पट्टा किल्ल्यापासून जवळ आहे. पट्टा किल्ल्यातील रहिवासी पट्टेकर म्हणून ओळखले जातात, याचा अर्थ “फोर्ट पट्ट्याचे रहिवासी” आहे.
गडाचा माथा अगदी लहान असल्याने औंढा किल्ला शिखरासारखा आहे. या ठिकाणाचा मुख्य उपयोग आजूबाजूच्या प्रदेशावर लक्ष ठेवण्यासाठी होता. गडावर ४-५ टाकी दिसतात. एका गुहेत पाणी उपलब्ध आहे. येथे प्रचंड खडकात कोरलेले प्रवेशद्वार आहे.
औंढा किल्ल्याचा इतिहास
या किल्ल्याचा इतिहास शेजारील पट्टा किल्ल्यासारखाच आहे. १६८८ पर्यंत हा किल्ला मराठ्यांच्या अधिपत्याखाली होता. 11 जानेवारी 1688 रोजी मोगलांनी हा किल्ला ताब्यात घेतला. पुढे १७६१ मध्ये पेशव्यांनी हा किल्ला ताब्यात घेतला.
स्वराज्याच्या सीमेवर पट्टा वापरला जात असे. जालनापूर (आजचे जालना) जिंकून शिवाजी महाराज येत असताना मुघल सैन्याने त्यांना तिन्ही बाजूंनी अडकवले. गुप्तहेर विभागाचे प्रमुख बहिर्जी नाईक यांच्या कर्तृत्वामुळेच शिवाजी महाराज पट्ट्यावर सुखरूप पोहोचू शकले. समुद्रसपाटीपासून पट्टा किल्ल्याची उंची १३९२ मीटर (४५६६ फूट (१.३९ किमी)
अखेर १८१८ मध्ये इंग्रजांनी हा किल्ला जिंकला.
किल्ल्यावर पाहण्याची ठिकाणे:
अनेक ठिकाणी तुटलेल्या दगडी पायऱ्यांमुळे हा किल्ला चढणे अवघड आहे. उंच बिंदूकडे जाणाऱ्या दगडी टाक्या आणि पायऱ्या वगळता किल्ल्यावर फार कमी वास्तू उरल्या आहेत.
गडाचा माथा अगदी लहान असल्याने औंधचा किल्ला शिखरासारखा आहे. या ठिकाणाचा मुख्य उपयोग आसपासच्या प्रदेशावर लक्ष ठेवण्यासाठी होता. गडावर ४-५ टाकी दिसतात. एका गुहेत पाणी उपलब्ध आहे. येथे प्रचंड खडकात कोरलेले प्रवेशद्वार आहे.
भेट देण्यासाठी सर्वात लोकप्रिय ठिकाणे आहेत:-
- गडाच्या माथ्यावर एक गुहा, मंदिर आणि पाण्याचे तळे.
- कादवा जलाशयाचे अप्रतिम दृश्य.
- किल्ल्याच्या सभोवतालच्या पर्वतांचा सी-आकार.
- गडाच्या माथ्यावर एक टेहळणी चौकी.
या किल्ल्यावरून पट्टा किल्ला, बितनगड, अलंग, मदन, कुलंग, कळसूबाई आणि आजूबाजूचा परिसर दिसतो. किल्ला पाहण्यासाठी अर्धा तास पुरेसा आहे.
औंढा किल्ल्यावर कसे पोहोचायचे:
मुंबईमार्गे इगतपुरीला जावे. सकाळी ७ वाजता इगतपुरी बस स्थानकावरून भगूरसाठी बस पकडून कादवा कॉलनी नाक्यावर उतरावे. या प्रवासाला दीड तास लागतो. कडवा कॉलनीतून पुढे गेल्यावर आपण कडवा धरणावर पोहोचतो. या वाटेने ४५ मिनिटांनी आपण निनावी गावात पोहोचतो. या गावातून दोन वाटांनी गडाकडे जाता येते.
1) पहिला रस्ता समोरच्या कड्यावरून जाणारा आहे. तथापि, हा मार्ग खूपच थकवणारा आहे.
२) दुसरी वाट हनुमान मंदिराच्या बाजूने जाते. या वाटेने पठारावर जाण्यासाठी ४५ मिनिटे लागतात. काही रॉक क्लाइंबिंग केल्यावर आपण माथ्यावर पोहोचू शकतो.
सर्वात जवळचे विमानतळ गांधीनगर विमानतळ आहे. मुंबई येथे 140 किमी अंतरावर आंतरराष्ट्रीय विमानतळ आहे आणि सर्वात जवळचे रेल्वे स्टेशन इगतपुरी आहे.
जवळपासची ठिकाणे
- भक्ती धाम, नाशिक
- श्री कपालेश्वर महादेव, नाशिक
- श्री लक्ष्मी नारायण मंदिर, तपोवन
- श्री वेद मंदिर, नाशिक
- सीता गुंफा (गुहा), नाशिक
भेट देण्यासाठी सर्वोत्तम वेळ:
जुलै ते फेब्रुवारी हा भेट देण्याचा सर्वोत्तम काळ आहे.
अंतिम शब्द
तर मित्रांनो हे होत Avandha Fort Information In Marathi मी आशा करतो कि तुम्हाला औंढा किल्ल्याची संपूर्ण माहिती मिळाली असेल व आजचा हा लेख तुम्हाला आवडला असेल. जर तुम्हाला आजचा हा लेख आवडला असेल तर आपल्या मित्रांसोबत नक्की share करा आणि सोबतच वेबसाईटच्या नोटिफिकेशन बेल ला देखील ऑन करा ज्यांनी भविष्यात येणार लेख तुमच्या पर्यंत सगळ्यात आधी पोहचेल कारण आम्ही असेच अप्रतिम लेख तुमच्यासाठी दररोज घेऊन येत असतो. जर तुम्हाला Avandha Fort Information In Marathi हा लेख आवडला असेल तर आम्हाला कमेंट करून नक्की कळवा धन्यवाद.
